| Main » Files » პოეზია(poetry) |
| Entries in category: 16 Shown entries: 1-10 |
Pages: 1 2 » |
Sort by: Date · Name · Rating · Comments · Downloads · Views
|
დედის ჩაწვეთებულ ცრემლზე ია ამოდისო, ასე იტყოდნენ ჩემს ყრმობაში. ჩემი სოფლის ტყისპირებში, ყოველ გაზაფხულზედ ია ბღუჯეულად ამოდიოდა, არემარე სულ ლურჯად გადაიბურებოდა ხოლმე. მეგონა, მთელი ქვეყნის დედებს აქ ეტირნათ, იმდენი ია ამოსულიყო ჩემი სოფლის მშვენიერ მიდამოებში. იის სიყვარული დედამ შთამაგონა, იასავით სპეტაკი ადამიანი იყო. თვითონაც ხომ პირველი იების მოსვლის დღეებში გაგვშორდა. ამ წიგნს ვუძღვნი ძვირფას დედას, რომელმაც მასწავლა იების სისპეტაკისა და მშობლიური მიწის სიყვარული. |
|
მირბის, მიმაფრენს უგზო-უკვლოდ ჩემი მერანი, უკან მომჩხავის თვალბედითი შავი ყორანი! გასწი, მერანო, შენს ჭენებას არ აქვს სამძღვარი, და ნიავს მიეც ფიქრი ჩემი, შავად მღელვარი! გაკვეთე ქარი, გააპე წყალი, გარდაიარე კლდენი და ღრენი, გასწი, გაკურცხლე და შემიმოკლე მოუთმენელსა სავალნი დღენი! ნუ შეეფარვი, ჩემო მფრინავო, ნუცა სიცხესა, ნუცა ავდარსა, ნუ შემიბრალებ დაქანცულობით თავგანწირულსა შენსა მხედარსა! რაა, მოვშორდე ჩემსა მამულსა, მოვაკლდე სწორთა და მეგობარსა, ნუღა ვიხილავ ჩემთა მშობელთა და ჩემსა სატრფოს, ტკბილმოუბარსა; საც დამიღამდეს, იქ გამითენდეს, იქ იყოს ჩემი მიწა სამშობლო, მხოლოდ ვარსკვლავთა, თანამავალთა, ვამცნო გულისა მე საიდუმლო! კვნესა გულისა, ტრფობის ნაშთი, მივცე ზღვის ღელვას, და შენს მშვენიერს, აღტაცებულს, გიჟურსა ლტოლვას! გასწი, მერანო, შენს ჭენებას არ აქვს სამძღვარი, და ნიავს მიეც ფიქრი ჩემი, შავად მღელვარი! ნუ დავიმარხო ჩემსა მამულში, ჩემთა წინაპართ საფლავებს შორის, ნუ დამიტიროს სატრფომ გულისა, ნუღა დამეცეს ცრემლი მწუხარის; შავი ყორანი გამითხრის საფლავს მდელოთა შორის ტიალის მინდვრის, და ქარისშხალი ძვალთა შთენილთა ზარით, ღრიალით, მიწას მამაყრის! სატრფოს ცრემლის წილ მკვდარსა ოხერსა დამეცემიან ციურნი ცვარნი, ჩემთა ნათესავთ გლოვისა ნაცვლად მივალალებენ სვავნი მყივარნი! გასწი, გაფრინდი, ჩემო მერანო, გარდამატარე ბედის სამძღვარი, თუ აქამომდე არ ემონა მას, არც აწ ემონოს შენი მხედარი! დაე მოვკვდე მე უპატრონოდ მისგან, ოხერი! ვერ შემაშინოს მისმა ბასრმა მოსისხლე მტერი! გასწი, მერანო, შენს ჭენებას არ აქვს სამძღვარი, და ნიავს მიეც ფიქრი ჩემი, შავად მღელვარი! ცუდად ხომ მაინც არ ჩაივლის ეს განწირულის სულის კვეთება, და გზა უვალი, შენგან თელილი, მერანო ჩემო, მაინც დარჩება; და ჩემს შემდგომად მოძმესა ჩემსა სიძნელე გზისა გაუადვილდეს, და შეუპოვრად მას ჰუნე თვისი შავის ბედის წინ გამოუქროლდეს! მირბის, მიმაფრენს უგზო-უკვლოდ ჩემი მერანი, უკან მომჩხავის თვალბედითი შავი ყორანი! გასწი, მერანო, შენს ჭენებას არ აქვს სამძღვარი, და ნიავს მიეც ფიქრი ჩემი, შავად მღელვარი! |
|
ამირანი ადე, ამირან, რას გძინავ? ცხენს დაუყარე ხანძილი, დიაცის დაწუნებულსა ტირილი გინდა, გან ძილი. ხალხური. უზარმაზარი ტანისა კაცი ვინმე სჩანს კლდეშიო, გულის მდნობელი ნაღველი უხმოდ დუღს იმის მკერდშიო. უგრძნობი ჯაჭვი მკლავებზედ ეხვევა, როგორც გველიო, და აბლაბუდა თვალებზედ გადაჰკრობია ქსელიო. ტანზედ აჰსხმია ყინული და ხავსი შავის ფერისო, სდგას ესე დაჩოქებული, მომლოდნე ჯაჭვის მტვრევისო. პირდაპირ დაყუდებული ჟანგდება მისი ხმალიო, მოსვენებასა თაკილობს, ცრემლსა ღვრის, როგორც ქალიო. დაჰვიწყებია ეს მონა ძირს კაცსა, მაღლა ზეცასა, არ იხსენებენ მისგანა დევ-ეშმაკების ჟლეტასა. მოზარე წამებულისა ფეხთ ჩასწოლია ფინია, ამ პაწაწინა არსებას უცხო რამ დაუჟინია. დაუსვენებლად ენითა ლოკავს ჯაჭვს - უნდა გასწყვიტოს, რომ თავი იხსნას ტანჯულმა, ბილწი მჭედლები გასწყვიტოს, - რომელთაც გრდემლზედ გაჰკვერეს მის დასაბმელად ჯაჭვიო, არ შეიბრალეს მართალი, გაგზავნეს ტყვედა მთაშიო. რა გაწყვეტამდის მიიყვანს ფინია რკინის მართულსო, გულქვა მჭედელი გამოდის, გრდემლზედ კვერს უწყებს რაკუნსო. და ჯაჭვი ისევ მთელდება, გულის საკლავად მონისო. ნეტავ ეს უღვთო წვალება ამ გმირს გასწირავს როდისო?! როდის ადგება ამირან, ჯაჭვ-აბჯრით შემოსილიო, ჩამოსდნობოდეს ყინული და უცინოდეს პირიო. ეჭიროს ხელში თვის ხმალი, იცქირებოდეს ბარადა, მთა-კლდეთ გაჰქონდეს დგრიალი, მას თავს უკრავდენ კვალადა. მიწა იძრწოდეს, ღრუბელნი ფუოდენ, ხტოდენ შავადა, კეკლუცნი წვრილნი ვარსკვლავნი მთებზე სხდებოდენ ჯარადა. სადმე ზღვამ იგრძნოს ამბავი, კარგების სანატრელიო, დაუკრას ტკბილი საკრავი, ცას მიაწოდოს ხელიო. მუნით ჩამოწვეს ღრუბელი, გაჩნდეს ცეცხლ-სეტყვა ხშირია, იძახდენ მართლის ჯვარმცმელნი: "ვაჰმე, რა დიდი ჭირია!” მჭედლები ცოდვას ნანობდენ, ამტვრევდენ გრდემლებს, კვერებსო, თვის იარაღის ნაშთებზედ აფრქვევდენ მწარე ცრემლებსო. |
|
უსიყვარულოდ მზე არ სუფევს ცის კამარაზე, სიო არ დაჰქრის, ტყე არ კრთება სასიხარულოდ.... უსიყვარულოდ არ არსებობს არც სილამაზე, არც უკვდავება არ არსებობს უსიყვარულოდ. მაგრამ სულ სხვაა სიყვარული უკანასკნელი, როგორც ყვავილი შემოდგომის ხშირად პირველს სჯობს, იგი არ უხმობს ქარიშხლიან უმიზნო ვნებებს, არც ყმაწვილურ ჟინს, არც ველურ ხმებს იგი არ უხმობს... და შემოდგომის სიცივეში ველად გაზრდილი, ის გაზაფხულის ნაზ ყვავილებს სულაც არა ჰგავს... სიოს მაგივრად ქარიშხალი ეალერსება და ვნების ნაცვლად უხმო ალერსს გარემოუცავს. და ჭკნება, ჭკნება სიყვარული უკანასკნელი, ჭკნება მწუხარედ, ნაზად, მაგრამ უსიხარულოდ. და არ არსებობს ქვეყანაზე თვით უკვდავება, თვით უკვდავებაც არ არსებობს უსიყვარულოდ! |
|
როგორც ნისლის ნამქერი, ჩამავალ მზით ნაფერი, ელვარებდა ნაპირი სამუდამო მხარეში! არ ჩანდა შენაპირი, ვერ ვნახე ვერაფერი, ცივ და მიუსაფარი მდუმარების გარეშე. მდუმარების გარეშე და სიცივის თარეშში სამუდამო მხარეში მხოლოდ სიმწუხარეა! ცეცხლი არ კრთის თვალებში, წევხარ ცივ სამარეში, წევხარ ცივ სამარეში და არც სულს უხარია. შეშლილი სახეების ჩონჩხიანი ტყეებით უსულდგმულო დღეები რბიან, მიიჩქარიან! სიზმარიან ჩვენებით - ჩემი ლურჯა ცხენებით ჩემთან მოესვენებით! ყველანი აქ არიან! იჩქარიან წამები, მე კი არ მენანება: ცრემლით არ ინამება სამუდამო ბალიში; გაქრა ვნება-წამება, როგორც ღამის ზმანება, ვით სულის ხმოვანება ლოცვის სიმხურვალეში. ვით ცეცხლის ხეტიალი, როგორც ბედის ტრიალი, ჩქარი გრგვინვა-გრიალით ჰქრიან ლურჯა ცხენები! ყვავილნი არ არიან, არც შვება-სიზმარია! ახლა კი სამარეა შენი განსასვენები! რომელი სცნობს შენს სახეს, ან ვინ იტყვის, შენს სახელს? ვინ გაიგებს შენს ძახილს, ძახილს ვინ დაიჯერებს? ვერავინ განუგეშებს საოცრების უბეში, სძინავთ ბნელ ხვეულებში გამოუცნობ ქიმერებს! მხოლოდ შუქთა კამარა ვერაფერმა დაფარა: მშრალ რიცხვების ამარა უდაბნოში ღელდება! შეშლილი სახეების ჩონჩხიანი ტყეებით უსულდგმულო დღეები ჩნდება და ქვესკნელდება. მხოლოდ ნისლის თარეშში, სამუდამო მხარეში, ზევით თუ სამარეში, წყევლით შენაჩვენები, როგორც ზღვის ხეტიალი, როგორც ბედის ტრიალი, ჩქარი გრგვინვა-გრიალით ჰქრიან ლურჯა ცხენები! |
|
მე ძლიერ მიყვარს იისფერ თოვლის ქალწულებივით ხიდიდან ფენა: მწუხარე გრძნობა ცივი სისოვლის და სიყვარულის ასე მოთმენა. ძვირფასო! სული მევსება თოვლით: დღეები რბიან და მე ვბერდები! ჩემს სამშობლოში მე მოვვლე მხოლოდ უდაბნო ლურჯად ნახავერდები. ოჰ! ასეთია ჩემი ცხოვრება: იანვარს მოძმედ არ ვეძნელები, მაგრამ მე მუდამ მემახსოვრება შენი თოვლივით მკრთალი ხელები. ძვირფასო! ვხედავ... ვხედავ შენს ხელებს, უღონოდ დახრილს თოვლთა დაფნაში. იელვებს, ქრება და კვლავ იელვებს შენი მანდილი ამ უდაბნოში... ამიტომ მიყვარს იისფერ თოვლის ჩვენი მდინარის ხიდიდან ფენა, მწუხარე გრძნობა ქროლვის, მიმოვლის და ზამბახების წყებად დაწვენა. თოვს! ასეთი დღის ხარებამ ლურჯი და დაღალული სიზმრით დამთოვა. როგორმე ზამთარს თუ გადავურჩი, როგორმე ქარმა თუ მიმატოვა! არის გზა, არის ნელი თამაში... და შენ მიდიხარ მარტო, სულ მარტო! მე თოვლი მიყვარს, როგორც შენს ხმაში ერთ დროს ფარული დარდი მიყვარდა! მიყვარდა მაშინ, მათრობდა მაშინ მშვიდი დღეების თეთრი ბროლება, მინდვრის ფოთლები შენს დაშლილ თმაში და თმების ქარით გამოქროლება. მომწყურდი ახლა, ისე მომწყურდი, ვით უბინაოს - ყოფნა ბინაში... თეთრი ტყეების მიმყვება გუნდი და კვლავ მარტო ვარ მე ჩემს წინაშე. თოვს! ამნაირ დღის ხარებამ ლურჯი და დაღალული ფიფქით დამთოვა. როგორმე ზამთარს თუ გადავურჩი! როგორმე ქარმა თუ მიმატოვა! |
|
საყვარლის საფლავს ვეძებდი, ვერ ვნახე… დაკარგულიყო!… გულამოსკვნილი ვჩიოდი: "სადა ხარ, ჩემო სულიკო?!” ეკალში ვარდი შევნიშნე, ობლად რომ ამოსულიყო; გულის ფანცქალით ვკითხავდი: "შენ ხომ არა ხარ სულიკო?!” ნიშნად თანხმობის კოკობი შეირხა… თავი დახარა, ცვარ-მარგალიტი ციური დაბლა ცრემლებად დაჰყარა. სულგანაბული ბულბული ფოთლებში მიმალულიყო; მივეხმატკბილე ჩიტუნას: "შენ ხომ არა ხარ სულიკო?!” შეიფრთქიალა მგოსანმა, ყვავილს ნისკარტი შეახო, ჩაიკვნეს-ჩაიჭიკჭიკა, თითქოს სთქვა: "დიახ, დიახო!” დაგვქათქათებდა ვარსკვლავი, სხივები გადმოსულიყო; მას შევეკითხე შეფრქვევით: "შენ ხომ არა ხარ სულიკო?!” დასტური მომცა ციმციმით, სხივები გადმომაყარა და იმ დროს ყურში ჩურჩულით ნიავმაც ასე მახარა: "ეგ არის, რასაც ეძებდი, მორჩი და მოისვენეო! დღე დაიღამე აწ ტკბილად და ღამე გაითენეო! სამად გაშლილა ის ერთი: ვარსკვლავად, ბულბულ-ვარდადო, თქვენ ერთმანეთი რადგანაც ამ ქვეყნად შეგიყვარდათო”. მენიშნა… აღარ დავეძებ საყვარლის კუბო-სამარეს, აღარც შევჩივი ქვეყანას, აღარ ვღვრი ცრემლებს მდუღარეს! ბულბულს ყურს ვუგდებ, ვარდს ვყნოსავ, ვარსკვლავს შევყურებ ლხენითა, და რასაცა ვგრძნობ მე იმ დროს, ვერ გამომითქვამს ენითა! ისევ გამეხსნა სიცოცხლე, დღემდი რომ მწარედ კრულ იყო, ახლა კი ვიცი, სადაც ხარ, სამგან გაქვს ბინა, სულიკო!.. |
|
სიყვარულო, ნიჭო სრულო, წამ ტკბილო და ხანგრძლივ მწარე, ჯერ აკვანო ნეტარების, მერმე კუბოვ და სამარე! დღეს ჩემი ხარ, ხვალ სხვისი ხარ, უგზო-უკვლოდ მოარული! სად არს შენი დასაბამი? ან სადა გაქვს დასასრული? ზოგი გყვედრის, ზოგი გვედრის, ყველას კი ჰსურს, რომ გემონოს!.. ვინ არის, რომ შენსა სიტკბოს სიცოცხლე არ შეუწონოს? დიდის ხნობით… მაღალ გრძნობით თუმც არავის არ ახარებ და წამიერ სიტკბოებას საუკუნოდ წაამწარებ, მაგრამ მაინც ყველა გეძებს!.. ცოცხალმა ვით დაგიწუნოს? ვინ არის, რომ იმ ერთს წამში არ გასწირავს საუკუნოს?! |
|
ტყემ მოისხა ფოთოლი, აგერ მერცხალიც ჭყივის, ბაღში ვაზი ობოლი მეტის ლხენითა სტირის. აყვავებულა მდელო, აყვავებულან მთები; მამულო საყვარელო, შენ როსღა აყვავდები? |
|
დაწუხებულმა, არაგვო, რო გნახე, გავიხარეო, სრულიად გამოვიცვალე, წელშიაც ავიხარეო. რა ლამაზია, წყეულო, შენთ ზვირთთა ლაღნი ჩქერანი, გააფთრებულსა ტალღასა კლდეს რო წაუვლენ თქერანი! შენ თვალს გარიდებ მაშინა, მთებისკე მწადის ცქერანი, უნდომლად მამინდებიან ბედკრულს ბედკრულნი მღერანი. გულიც იქ იწევს, თვალიცა, იქ რო მაღალი მთებია, ვინც რომ გიჟმაჟი გაგზარდა, ვის ძუძუც პირში გდებია, _ იმათ კალთაზემც მოვკვდები, მათ ლოდი გულსამც მდებია! ზაფხულში აყვავდებიან მკერდნიც კი სალის კლდისანი, ყვავილთ პირს ეკონებიან ცივნი ნამცვრევნი ცისანი. გაჰყუჩებია ნიავსა ჯიხვი, ყელ-ყურით ლამაზი, აღარ აჩხერებს ქვიშათა კლდით კლდეზე მხტომი გავაზი. ხან რომ ცა მაიღრუბლება, ჩაბნელდებიან ხევები, გაჩნდება მეხთა ტკრციალი, ათრთოლდებიან ხეები, კლდეებზედ დაიკეცება სვავთა და არწივთ ფრთეები. თმებს უკუიყრის ნაკადი, ცისაკ დაიწყებს ცქერასა, შაჰყურებს გაოცებული შავის ღრუბლების მღერასა. რა ყურმა უნდა გაუძლოს იმ მთების გულის ძგერასა?! ხშირად მოხეთქილს წვიმასა სიპისა აქვის ღარები, აქა-იქ გაიმტვრევიან პირგაშაული ღვარები. იზიდებიან შენკენა ის გრძნობისაგან მთვრალები, იმათ ვეღარა დაიჭერს, თუნდ რკინის დახვდეს კარები! ახლა ავდარიც გადიყრის და მზეც გადივლის გორასა, ნაწყვეტ-ნაწყვეტი ნისლები ხევებში სდგამენ გორასა. ვეღარა ჰბედვენ ბეჩავნი მთებისად მეხის სროლასა, მაგრამ ფიქრობენ ვაჟანი სახვალიოდაც ბრძოლასა! |
1-10 11-16